کولیک در شیرخواران

نوزادان از همان بدو تولد گریه را شروع می کنند . میزان گریه کودکان  ازتولد تا حدود 6 هفتگی هر روز  بیشترمی شود  ولی  بعد از این زمان به تدریج کاهش می یابد . دراکثر اوقات با تغذیه و یا رعایت راحتی  شیرخوار و یا در آغوش گرفتن وی گریه تمام  می شود اما گاهی علی رغم تلاش مادر گریه شیرخوار تمام نمی شود ممکن است در این هنگام والدین خسته وعصبی شوند. یکی از علتهای  این مشکل کولیک می باشد حدود 10 تا 30 درصد شیر خواران مبتلا به کولیک می شوند و این مشکل در دختران و پسران به نسبت مساوی دیده می شود .

خصوصیات کودک مبتلا به کولیک :

این کودکان رشد و تکامل طبیعی دارند  و مثل سایر شیرخواران سالم و سرحال هستند تنهاممکن است در ساعاتی از روز ( معمولا عصر یا شب )  کمی بد خلق و بی قرار باشند. گریه کودک مبتلا به کولیک با گریه معمولی کودک تفاوت دارد .

برای افتراق این دو موارد زیر باید در نظرگرفته شود :

*  عدم توانایی والدین برای آرام کردن کودک

* کودک در هر روز بیشتر از 3 ساعت و بیشتر از 3 روز در هفته با صدای بلند و مداوم گریه میکند . 

* این گریه ها در 2 تا 3 ماهگی قطع می شود.

* کودک وزن گیری کاملا مناسبی دارد و در ساعات غیر گریه کردن سرحال است. 

* ممکن است صورت قرمز با دست مشت کرده داشته باشد و پاها را به داخل شکم کشیده و یا سفت کند . 

                                                  دلایل بروز کولیک

دلایل مختلفی برای گریه های غیر قابل کنترل شیر خواران مطرح شده است . مثلا حساسیت به

شیر گاو درشیرخواران مصرف کننده آن / تغذیه بیش از حد وسریع نوزاد / تجمع هوا در معده /تنش ها و استرسهای وارد شده به نوزاد شیر مادر خوار و مادر او. به علاوه نداشتن ارتباط مناسب عاطفی با نوزاد توسط والدین می تواند از دلایل کولیک باشد زیرا نوزاد اضطراب و عصبانیت والدین را حس میکند و آن را با گریه نشان می دهد . تحقیقات نشان داده است که تنها در 5 درصدکودکان علت اختصاصی برای کولیک وجود دارد.  

شواهد نشان می دهد که کولیک ناشی از عدم توانایی کودک برای تنظیم گریه است. خلق و خوی حساس کودک موجب می شود که او با گریه کردن نسبت به محیط وتغییرات آن واکنش نشان دهد و چون سیستم عصبی کودک تکامل لازم را ندارد لذا وقتی گریه را سر میدهد قادر به تنظیم وکنترل آن  نیست . اما با بزرگ شدن و تکامل شیرخوار توانایی تنظیم گریه را کسب می کند.

 آموزش به والدین :

 کولیک گریه کردن طبیعی اما بیش از حد است و بیماری محسوب نمی شود . توصیه های گفته شده  توسط پزشک یا اطرافیان کولیک را از بین نمی برد ولی  ازشدت آن می کاهد . مادران و پدران باید بدانند بزرگترین عارضه کولیک متوجه فرد مراقبت کننده از نوزاد یعنی مادر شیرخوار است . او نمی تواند فرزندش را آرام کند بنابراین خسته می شود و این خستگی بر روابط خانوادگی او تاثیر منفی می گذارد .

 کولیک خود به خود و با بزرگتر شدن شیرخوار برطرف می شود اما اقدامات و توصیه های زیر کمک به آرامش و راحتی هر چه بیشتر  کودک می کند:

** شیر خوار را در آغوش بگیرید  حتی اگر شیر نمیخورد . در  فرهنگهایی که نوزاد همواره  درآغوش  مادر است کولیک کمتر دیده می شود . شما میتوانید به کمک آویزهای مخصوص در حالی که به کارهای خود میرسید نوزاد را هم در کنار خود داشته باشید .

** بیش از حد به کودک شیر ندهید . بعد از تغذیه حتما هوای معده را با ماساژ پشت نوزاد در حالی که او را در  وضعیت  ایستاده  در آغوش گرفته اید  تخلیه  کنید.

نترسید کودک شما لوس نمی شود.  شیشه شیر را طوری بگیرید که هوا وارد دهان ومعده  شیرخوار نشود.

** اگر کودک از شیر مادرتغذیه می کند بعضی غذاهایی که مادر مصرف می کند میتواند باعث دل درد کولیکی درنوزاد شود . بنابراین مادر  باید  در مصرف سیر / پیاز / کلم / شلغم / حبوبات/ زردآلو / ریواس / آلو و غذاهای نفاخ دیگر دقت کند .

** برای تسکین کودک یک حوله گرم ( نه داغ !!) روی شکم نوزاد بگذارید .

**برای ساکت کردن شیرخوار او را به شدت تکان ندهید . توجه داشته باشید سر کودک نسبت به بدن اوبزرگتر است و عضلات گردن او هنوز رشد کافی نکرده .

 ممکن است با تکان شدید شما/ مغز کودک داخل جمجمه آسیب ببیند و خونریزی مغزوعروق چشم و در نهایت مرگ پیش آید .

** کودک را قنداق نکنید . این کار باعث کم شدن حرکات روده ها و تجمع هوا در روده شود که باعث بدتر شدن وضعیت نوزاد می شود.

** به وضعیت روحی خود برسید . مادرانی که عصبانی یا افسرده هستند بیشتر با کولیک فرزندشان مواجه می شوند.

** از تجویز هر گونه دارو به کودک مگر با تجویز پزشک خودداری کنید .

** اگر سابقه حساسیت به شیرگاو یا شیر خشک در خانواده وجود دارد با پزشک مشورت کنید.

** بعضی پزشکان مصرف شربت دیفن هیدرامین را در کاهش علایم کودک موثر میدانند.در این مورد با پزشک مشورت کنید.

        منابع: 

http://www.drgeene.com

http://www.pedsnurses.org/

http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/Colic?open

http://www.kidshealth.org/